Innowacja pedagogiczna  "Z matematyką za pan brat”

Innowacja pedagogiczna

„ Z matematyką za pan brat”

Opracowała :

Anna Szałowska

Wstęp

- Dla dziecka zabawa jest pracą, dobrem ,obowiązkiem, ideałem życia.

Jest jedyna atmosferą, której może ono psychicznie oddychać, a zatem i działać”

/E.Claparede/

Matematyka – królowa nauk , komuż z nas nie sprawiła trudności?.

Aby jednak nie kojarzyła się z nieustającymi kłopotami, warto już od najmłodszych lat zmierzyć się z jej zagadnieniami – najlepiej w formie zabaw;

prostych, ciekawych i pomysłowych .Takie zabawy zwłaszcza dydaktyczne sprawiają dzieciom radość, dostarczają zadowolenia z osiągniętego celu oraz pozwalają na wzbogacenie i utrwalenie posiadanej wiedzy.

Edukacje matematyczna dzieci w wieku przedszkolnym należy widzieć szeroko .Musi być połączona z intensywnym rozwojem myślenia, z kształtowaniem odporności emocjonalnej oraz ćwiczeniami pewnych umiejętności matematycznych.

Istotna jest także świadomość tego , w jaki sposób dzieci się uczą .Nie należy

Dzieci uczyć przy pomocy słów , poprzez wyjaśnienie ,tłumaczenie ,opowiadanie .Najważniejsze są w edukacji matematycznej osobiste doświadczenia dziecka. Dlatego każda sytuacja życiowa jest dobra dla przeprowadzenia ćwiczeń

Założenia programowe

Program przeznaczony jest dla dzieci w wieku od 3 do 6 lat.
Opracowany został, aby wspomagać i wspierać dziecięce rozumowanie bez podawania gotowych definicji. Ma za zadanie przybliżać trudne zagadnienia matematyczne w zabawie.



Cele projektu:

Cele ogólne:

- stwarzanie warunków do wszechstronnego i harmonijnego rozwoju osobowości;

- wspieranie dzieci w rozwoju uzdolnień oraz wspomaganie tych, które rozwijają się wolniej lub nieharmonijnie;

- wprowadzanie dzieci w matematyczną metodę ujmowania świata materialnego;

- kształtowanie wyobraźni dziecięcej;

- kształtowanie odporności emocjonalnej i zdolności do wysiłku intelektualnego;

- stymulowanie rozwoju aktywności dzieci poprzez stosowanie różnorodnych ćwiczeń i zabaw prowadzących do nabycia

umiejętności matematycznych;

- wyzwalanie pozytywnych emocji na rozwinięcie zainteresowania światem matematyki;

- rozbudzenie wiary dziecka we własne możliwości;

- rozwijanie umiejętności analizowania danych, porównywania, uogólniania;

Cele szczegółowe:

- Kształtowanie, rozwijanie wszystkich zmysłów

- Dokonywanie analizy, syntezy, porównywania i klasyfikacji spostrzeganych przedmiotów

- Poszukiwanie odpowiedzi na nurtujące je pytania, problemy

- Stymulowanie twórczej aktywności matematycznej

- Kształtowanie postawy kreatywnej

Cele operacyjne

Dziecko:

- rozumie, że liczby można porządkować, porównywać, dodawać i odejmować;

- wyodrębnia w otoczeniu figury geometryczne płaskie i przestrzenne oraz odwzorowuje obrazki złożone z nich

- porządkuje klocki, figury, zabawki według różnych kryteriów;

- wyodrębnia i nazywa kształt przedmiotów, manipuluje, różnicuje, porównuje i segreguje figury geometryczne;

- tworzy rytmiczne układy z figur geometrycznych i innych przedmiotów

- określa ciężar przedmiotów, waży je i porównuje

- określa pojemność naczyń i dokonuje porównań

- rozumie, że czas można nazywać i mierzyć;

- nazywa części swojego ciała,

- określa położenie przedmiotów w przestrzeni;

- określa położenie przedmiotów względem siebie i drugiej osoby,

- określa prawą i lewą stronę;

- rozwiązuje proste zagadki logiczne;

- dostrzega zależności między skutkiem a przyczyną;

Metody i formy pracy

We wspomaganiu rozwoju dziecka największe znaczenie mają metody pracy oparte na działaniu, bezpośrednim spostrzeganiu i przeżywaniu oraz na

słowie. Metody czynne prowokują do działania, rozbudzają zaciekawienie i zainteresowanie dziecka, uruchamiają spontaniczną i swobodną

aktywność i w ten sposób przyczyniają się do rozwoju. Łączą się one z metodami słownymi i percepcyjnymi. Równie istotne są metody

problemowe. Są one drogą poznania rzeczywistości, ponieważ angażują całą osobowość dziecka. Prowadzą one do wykrycia problemu, poszukiwania droga prób i błędów, eksperymentowania podczas rozwiązywania problemów


Różnorodne i bogate możliwości indywidualizowania oddziaływań, prowokowania, inspirowania, rozwiązywania problemów daje metoda zadaniowa.

Metodą, która przyczynia się do kształtowania w dziecku umiejętności związanych z podejmowaniem konkretnych działań, od fazy ich planowania i poszukiwania wsparcia , az po ich realizacje i ocene jest metoda projektów


Wszystkie wymienione metody znajdują zastosowanie w takich formach pracy jak:

- różnego rodzaju zabawy;

- gry dydaktyczne;

- prace związane z doświadczeniem i eksperymentowaniem;

- sytuacje edukacyjne organizowane przez nauczyciela z małymi zespołami i z grupą;

- spacery, wycieczki;

Współpraca z rodzicami

Bardzo ważne jest pozyskanie rodziców do zabiegów zmierzających do kształtowania odpowiednich nawyków.

Sposoby realizacji:

- zapoznanie rodziców z opracowanym programem i jego założeniami

- zachęcenie rodziców do współpracy

- polecenie i udostępnienie rodzicom literatury fachowej

- uczestniczenie rodziców w zajęciach ( w okresie pandemii przekazywanie zdjęć z zajęć i nagrywanie filmików)

- uświadomienie rodzicom znaczenia matematyki w życiu dziecka

Spodziewane efekty współpracy z rodzicami

- rodzice poznają założenia programu i będą współdziałać w jego realizacji

- poszerzą świadomość rozwijania umiejętności matematycznych

-rodzice rozwiną umiejętności praktycznego zastosowania kompetencji matematycznych

- rodzice będą wspierać u dzieci umiejętności logicznego myslenia

Warunki realizacji projektu

Realizacja projektu będzie odbywała się podczas zajęć z dziećmi i będzie realizowana przez cały rok w grupie dzieci 3 letnich i będzie kontynuowany w grupie 4,5,6 latków .

Ma zachęcić do myślenia matematycznego małe dzieci gdyż podaje proste , łatwe i atrakcyjne dla nich sposoby realizacji zadań.

Główny nacisk położony jest na aktywność dziecka w różnych obszarach matematycznym, językowym , poznawczym , ruchowym ,plastycznym.

Każdy tydzień to jeden temat kompleksowy, który realizuje jedno z zagadnień edukacji matematycznej:

- liczenie

-zbiory

-rytmy

- rytmiczna organizacja czasu

-orientacja przestrzenna

-klasyfikacja

-waga

Zagadnienia te zostały wybrane na podstawie książki ,,Dziecięca matematyka „

E.Gruszczyk- Kolczynskiej, E. Zielinskiej

Organizowanie pracy jest realizowane w grupach , małych zespołach oraz indywidualnie. Może być stosowany jako indywidualne wspomaganie dziecka zdolnego , jak również mającego trudności matematyczne

Wnioski do dalszej pracy :

- kontynuowanie projektu w następnym roku szkolnym,

- ewaluacja po przeprowadzeniu projektu w swojej i innej grupie i porównanie wyników,

-informowanie rodziców o kolejnych tematach projektu poprzez wywieszenie na tablicy ogłoszeń tematów i celów realizowanych w danym tygodniu

Działania edukacyjne dla 3, 4, 5, 6latków

L.p	Obszary edukacji matematycznej	Treści, konkretne umiejętności, sytuacje edukacyjne	Uwagi
1	Orientacje przestrzenne	- Nazywanie części ciała. - Określanie prawa i lewa strona. -Określanie położenia przedmiotów wokół siebie i drugiego człowieka. - Poruszanie się w przestrzeni w określonych kierunkach.
2	Rozwijanie umiejętności liczenia	- Przeliczanie przedmiotów codziennego użytku, zabawek, liczmanów liczebnikami głównymi (bez ograniczeń) -Poprawne posługiwanie się liczebnikami porządkowymi (np. podczas wykonywania czynności samoobsługowych) - Poznanie aspektu kardynalnego liczby. - Doliczanie i odliczanie jako praktyczne czynności dodawania i odejmowania w zakresie 10 (na prostych przykładach). - Manipulowanie przedmiotami i ustalanie wyniku w zakresie dostępnym dziecku. -
3	Podstawowe wiadomości o zbiorach	- Grupowanie przedmiotów ze względu na ich przynależność wraz z uzasadnieniem. - Klasyfikowanie przedmiotów wg kilku cech. - Porównywanie zbiorów równolicznych i różnolicznych (stosowanie określeń: więcej, mniej, równo) - Kształtowanie umiejętności określania ilości przedmiotów w zbiorze. - Posługiwanie się pojęciem „para” przy określaniu zbioru dwuelementowego (wykorzystywanie naturalnych okazji np. para butów) - Wyodrębnianie części wspólnej zbioru - Odwzorowywanie zbiorów. - Odtwarzanie zbiorów.
4	Wielkość, kolor, kształt - czyli figury geometryczne	- Porządkowanie klocków, zabawek, figur z mozaiki geometrycznej według kształtu, wielkości, koloru, itp. - Wyodrębnianie w najbliższym otoczeniu i na obrazkach kształtu figur geometrycznych płaskich i przestrzennych. - Manipulowanie figurami geometrycznymi płaskimi i przestrzennymi bez konieczności ich nazywania – korzystanie z: klocków Dienes'a, mozaiki geometrycznej, klocków drewnianych, plastikowych, piłek, pudełek z otworami o różnych kształtach; uczestniczenie w zabawach kołowych ze śpiewem. - Tworzenie z mozaiki geometrycznej dowolnych wzorów, kompozycji. - Odwzorowywanie kształtu poznanych figur; tworzenie figur z szarf, sznurków, linek, lepienie z plasteliny, rysowanie odręczne lub przy pomocy szablonów, kalkowanie, malowanie, wycinanie. - Tworzenie rytmicznych układów według własnych pomysłów i według wzoru : w układzie poziomym [szlaczki] i w narysowanej lub wyciętej figurze [np. projektowanie różnych wzorów]. - Poprawne używanie nazw figur geometrycznych płaskich i przestrzennych: koło, kwadrat, prostokąt, trójkąt. - Stosowanie zabaw kodem obrazkowym prof. .dr Semadeniego
5	Wysokość, długość, szerokość	- Określanie wielkości przedmiotów. Stopniowanie określeń: duży-większy-największy, mały-mniejszy-najmniejszy. - Mierzenie długości: krokami, wspólną miarą, za pomocą miary i linijki, a następnie porównywanie obiektów mierzonych. - Określanie szerokości przedmiotów. - Różnicowanie, porównywanie i porządkowanie przedmiotów o różnej wielkości, szerokości i długości.
6	Ciężar	- Ważenie przedmiotów w rękach i określanie ich ciężaru „na oko” - Ważenie przedmiotów codziennego użytku, zabawek, artykułów spożywczych za pomocą różnego rodzaju wag. - Rozróżnianie ciężaru przedmiotów bez użycie zmysłu wzroku, stosując określenia: ciężkie, lekkie; cięższe, lżejże.
7	Organizacja przestrzeni i czasu	- Układanie szeregów powtarzających się rytmów - Zwracanie uwagi na regularność powtarzających się rytmów. - dostrzeganie przemienności: dnia i nocy, pór dnia, dni tygodni, pór roku. - Określanie czasu i sposoby jego mierzenia.
8	Ćwiczenie umiejętności logicznego myślenia i analizowania danych	- Konstruowanie gier matematycznych. - Rozwiązywanie zagadek logicznych - Układanie i rozwiązywanie zadań z treścią oraz zapisywanie czynności matematycznych w sposób dostosowany do umiejętności dzieci
9	Ćwiczenie spostrzegawczości, pamięci i koncentracji uwagi	- Tworzenie zabaw typu: „Znajdź różnice”, „Czego brakuje” „Ciepło zimno”, „Dokończ, dorysuj” itp.
10.	Gry i zabawy z wykorzystaniem komputera lub tablicy interaktywnej	- programy graficzne - gry edukacyjne: „Ćwiczenie interaktywne dla przedszkolaków”, „Klik”, „Reksio” itp.

Osobiste doświadczenia dziecka

- rozwijają myślenie

- hartują dziecięca odporność

- tworzą pojęcia i doskonalą umiejętności

W trakcie tych doświadczeń dziecko musi mówić .nazywanie przedmiotów oraz wykonywanych czynności sprzyja koncentracji uwagi i pomaga dziecku dostrzegać to ,co ważne.

Rozwiązywanie zadań matematycznych ,pokonywanie trudności wymaga od dzieci wysokiego poziomu dojrzałości emocjonalnej .Emocje towarzyszą czynnością intelektualnym, a także wyznaczają dla nich drogę .

,,W każdym zadaniu matematycznym- jeżeli zadanie ma mieć sens kształcący jest zawarta określona trudność ,a rozwiązanie zadania stanowi pokonanie tej trudności .Dostrzeżeniu trudności i jej pokonaniu zawsze towarzyszy wzrost napięcia i emocji ujemnych”.( E.Gruszczyk-Kolczyńska)

Bardzo ważną sprawa jest , aby na poziomie wychowania przedszkolnego realizować należycie program kształtowania psychicznej dojrzałości do uczenia się matematyki a dopiero póżniej rozwijać pojęcia i umiejętności matematyczne.

Otwarta sytuacja zadaniowa, otwarta relacja nauczyciel – dziecko oraz otwarta organizacja pracy w przedszkolu stanowią warunki sprzyjające kierowaniu rozwojem dziecka przez jego aktywność twórcza , czyli przez odkrywanie i kreowanie świata przez siebie samego.

,,Dobrze zna się tylko to,

Czego dokonało się samemu”

-

Przykłady zabaw dla 3- Latków

Stosowanie określeń duży ,mały

-Zabawa ,,Krople deszczu”

- zabawa ,,P rezenty”

- zabawa ,,Paczki małe i paczki duże”

- zabawa ,,Zwierzęta domowe”

- zabawa ,,Warzywa małe i duże”

- zabawa ,,Garaże”

- zabawa ,,W Aptece „- segregowanie butelek

Położenie przedmiotów-Stosowanie określeń ,,na , pod , ,za, obok”

-zabawa ,,Ptaszki w karmniku”

- Zabawa ,,Układamy klocki”

- Zabawa ,,Poszukaj pieska”

- Zabawa ,,Gdzie ukrył się Zyzio?’’

Zabawy na określenie wysokości dzwięków ,,Wysoko - nisko „

Zabawa ,,P oszukaj jabłuszka”

Stosowanie określeń ,,Krótki – długi”

Zabawa ,,K tóra wstążka jest dłuższa” ,,Kolorowe wstążki”

Zabawa ,,K tóry balon ma dłuższa wstążkę?’’

Ciężar przedmiotów ,,Ciężki –lekki”

Zabawa ,,Samochody”

Zabawa ,,Lekki jak motylek , piórko”

Zabawa ,,Ziarno dla kur”

Zabawa ,,Ile waży miś”

Zabawy w liczeniu:

-,,Śniegowe wyliczanki ”,,,Kto ma tyle co ja?’,, Tyl e samo”

- opowieść matematyczna ,,Liście dębu” ,: Trzy parasole”

Umiejętność rozpoznawania rzeczy oraz grupowanie

Zabawa ,,Do kogo to należy?’

Wycieczka do lasu, parku – rozpoznajemy drzewa grube i cienkie

Mierzymy: stopami ,dłonią klockami, patykiem , sznurkiem

Zabawa ,,Co jest większe , a co jest mniejsze ode mnie”

Zabawa ,,Co jest większe od misia?’

Zbiór dwuelementowy –zbiór składający się z dwóch elementów

Zabawa ,,Kwiaty”

Zabawa ,,P udełka z nasionami”

Czas – zapoznanie z określeniem czasu

Dzień i noc

Zabawa ,,Ubieramy lalki’’ -teraz , potem

Zabawa ,,Układamy książki” długo – krótko,,

Określamy kierunki

Zabawa..Wróbelek i kot” ,,w przód ,w tył

Zabawa ,,Lecą ptaki” do,, góry na dół”

Segregowanie

-zabawa z guzikami- czym się różnią : wielkością kolorem ,grubością ,wielkością dziurek

- zabawy z figurami , z klockami do budowania