Podstawa prawna:
- Na podstawie art.47ust 1 pkt 5 Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017r. poz.59.949)
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. ( Dz. U. z 2017r. poz.1591 )
I. ORGANIZACJA POMOCY PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ W PRZEDSZKOLU DLA DZIECI, KTÓRE NIE POSIADAJĄ ORZECZENIA O POTRZEBIE KSZTAŁCENIA SPECJALNEGO
Cel
Procedura została opracowana w celu:
- doprecyzowania zakresu zadań nauczycieli i specjalistów zatrudnionych w przedszkolu, związanych z organizowaniem pomocy psychologiczno- pedagogicznej dla dziecka, które nie posiada orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego, po uprzednim rozpoznaniu jego indywidualnych możliwości psychofizycznych,
- usprawnienia współpracy pomiędzy nauczycielami i specjalistami organizującymi pomoc psychologiczno- pedagogiczną w przedszkolu,
- zintegrowanie działań nauczycieli i rodziców.
Zakres
Procedura dotyczy objęcia pomocą psychologiczno- pedagogiczną dziecka od momentu podjęcia opieki przez nauczyciela do momentu zakończenia planowanych działań, w szczególności w stosunku do dziecka:
- niepełnosprawnego
- zagrożonego niedostosowaniem społecznym lub niedostosowanego społecznie
- z zaburzeniami zachowania emocji
- szczególnie uzdolnionego
- ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się
- z deficytami kompetencji i zaburzeń sprawności językowych
- z przewlekłą chorobą
- będących w sytuacji kryzysowej lub traumatycznej
- potrzebującego wsparcia ze względu na ewentualne niepowodzenia edukacyjne
- mającego trudności adaptacyjnych związane z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego, w tym związane z wcześniejszym kształceniem za granicą.
Uczestnicy postępowania- zakres odpowiedzialności
Dziecko- ma prawo i możliwość uczestnictwa w odpowiednio zorganizowanych zajęciach rozwijających jego uzdolnienia, w zajęciach specjalistycznych: logopedycznych, terapii pedagogicznej oraz innych o charakterze terapeutycznym, które będą zaspokajały indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne.
Specjaliści- terapeuta pedagogiczny, logopeda, inne osoby działające na rzecz dziecka np. pracownicy poradni – organizują zajęcia specjalistyczne, prowadzą badania i działania diagnostyczne, podejmują działania z zakresu profilaktyki, wspierają nauczycieli poszczególnych grup i innych specjalistów w udzielaniu pomocy psychologiczno- pedagogicznej. Ściśle współpracują ze sobą i innymi uczestnikami pomocy psychologiczno- pedagogicznej.
Dyrektor- jest zobowiązany do zapewnienia dzieciom, nauczycielom i rodzicom odpowiednich warunków do zorganizowania i prowadzenia działań wspomagających rozwój dziecka. Monitoruje działania nauczycieli i specjalistów oraz sprawuje nadzór pedagogiczny.
Rodzice/ prawni opiekunowie- wyrażają zgodę na uczestnictwo dziecka w zajęciach wspomagających rozwój w ramach organizowanej pomocy psychologiczno- pedagogicznej, są zobowiązani do zapoznania się z procedurami organizowania zajęć wspomagających rozwój dziecka i przestrzegania ustalonych zasad, mają prawo do korzystania z pomocy w formie porad, konsultacji, warsztatów, szkoleń.
Nauczyciele- powinni mieć świadomość swojej odpowiedzialności za organizowanie zajęć w ramach pomocy psychologiczno- pedagogicznej wspomagających rozwój dzieci. Troska o odpowiednie przygotowanie się do zajęć i ich właściwe prowadzenie powinny być priorytetem wszelkich działań nauczyciela.
Zadania nauczyciela - wychowawcy prowadzącego grupę przedszkolną
Organizując pomoc psychologiczno- pedagogiczną, nauczyciel zobowiązany jest do rozpoznawania indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz indywidualnych możliwości psychofizycznych, w tym zainteresowań i uzdolnień dziecka, na podstawie obserwacji pedagogicznych, które kończą się oceną gotowości do podjęcia nauki w szkole. W przypadku stwierdzenia, że dziecko wymaga objęcia pomocą psychologiczno- pedagogiczną, nauczyciel niezwłocznie udziela takiej pomocy w trakcie bieżącej pracy z dzieckiem i informuje o tym jednocześnie dyrektora przedszkola. Bieżąca praca w tym przypadku oznacza obowiązek prowadzenia zajęć z wykorzystaniem aktywnych metod pracy dostosowanych do możliwości dziecka.
Udzielając dziecku pomocy psychologiczno- pedagogicznej, nauczyciel:
- Przeprowadza obserwacje pedagogiczne (dokonuje diagnozy rozwoju funkcjonowania dziecka, rozpoznaje potrzeby rozwojowe poprzez realizację badań diagnostycznych oraz na podstawie badań specjalistycznych, np. logopedycznych rozwoju mowy).
- Nawiązuje współpracę z rodzicami i diagnozuje środowisko rodzinne.
- Udziela pomocy psychologiczno-pedagogicznej w formie zajęć rozwijających dla dzieci szczególnie uzdolnionych, mających wyjątkowe predyspozycje i prowadzi je przy wykorzystaniu aktywnych metod pracy. Prowadzi też inne zajęcia o charakterze terapeutycznym w trakcie bieżącej pracy z dzieckiem.
- Informuje rodziców o możliwościach i rodzaju udzielanej dziecku pomocy.
- Podczas bieżącej pracy z dzieckiem udziela mu pomocy zgodnie z indywidualnym lub grupowym planem zajęć .
- Współpracuje ze specjalistami i innymi osobami działającymi na rzecz dziecka.
- Ustala terminy pracy specjalistów z dzieckiem.
- Dokumentuje pracę z dzieckiem w dzienniku pracy nauczyciela oraz w dokumentacji z zakresu pomocy psychologiczno- pedagogicznej .Dokonuje oceny postępów dziecka oraz ustala wnioski do dalszej pracy z nim.
Dyrektor przedszkola:
- Po uzyskaniu informacji od nauczyciela, specjalistów powiadamia innych nauczycieli, wychowawców grup, specjalistów o potrzebie objęcia dziecka pomocą psychologiczno- pedagogiczną w trakcie ich bieżącej pracy.
- W przypadku stwierdzenia konieczności organizacji zajęć rozwijających uzdolnienia, logopedycznych, rozwijających kompetencje emocjonalno-społeczne, terapii pedagogicznej lub inne o charakterze terapeutycznym bezzwłocznie i na piśmie informuje rodziców o przyznanej pomocy, jej formach, okresie jej udzielania, wymiarze godzin, w którym poszczególne formy pomocy będą realizowane.
- Nadzoruje pracę nauczycieli i specjalistów w zakresie udzielania pomocy psychologiczno- pedagogicznej.
- Wnioskuje do poradni psychologiczno- pedagogicznej o przeprowadzenie diagnozy i sposobu rozwiązania problemu w sytuacji, gdy nie następuje poprawa funkcjonowania dziecka pomimo udzielonej pomocy psychologiczno- pedagogicznej.
Rodzice:
- Zapoznają się z proponowanymi przez przedszkole formami udzielania pomocy psychologiczno- pedagogicznej dla dziecka i dla rodziny- na początku roku szkolnego bądź bezpośrednio po dokonaniu obserwacji pedagogicznej.
- Mają możliwość składania wniosku o udzielenie pomocy psychologiczno- pedagogicznej lub indywidualnego wsparcia w rozwoju dla dziecka na terenie placówki.
- Wyrażają zgodę na udzielenie pomocy dziecku, czyli realizację indywidualnego lub grupowego planu pracy z dzieckiem na terenie placówki.
- Mają możliwość zapoznania się z indywidualnym lub grupowym planem pracy z dzieckiem.
- Zapoznają się z materiałami metodycznymi do pracy z dzieckiem udostępnionymi przez nauczyciela ( mają możliwość wykorzystania dostępnych materiałów do pracy z dzieckiem w domu).
- Uczestniczą w szkoleniach i spotkaniach grupowych dla rodziców organizowanych w miarę potrzeb.
- Mogą korzystać z fachowych porad i konsultacji logopedy, terapeuty, dyrektora, pracowników poradni .
II. ORGANIZACJA POMOCY PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ W PRZEDSZKOLU DLA DZIECI, KTÓRE POSIADAJĄ ORZECZENIE O POTRZEBIE KSZTAŁCENIA SPECJALNEGO
Cel
Procedura została opracowana w celu:
- doprecyzowania zakresu zadań nauczycieli i specjalistów zatrudnionych w przedszkolu, związanych z organizowaniem pomocy psychologiczno- pedagogicznej dla dziecka, które posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, po uprzednim rozpoznaniu jego indywidualnych możliwości psychofizycznych,
- usprawnienia współpracy pomiędzy nauczycielami i specjalistami organizującymi pomoc psychologiczno- pedagogiczną w przedszkolu,
- ujednolicenia sposobu współdziałania nauczycieli , rodziców i specjalistów.
Zakres
Procedura dotyczy objęcia dziecka posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego pomocą psychologiczno- pedagogiczną od momentu podjęcia opieki przez nauczyciela do momentu zakończenia planowanych działań.
Orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego wydawane są przez osoby orzekające, które działają przy poradniach psychologiczno- pedagogicznych. Katalog niepełnosprawności, które uprawniają do ubiegania się o orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, jest ściśle określony i ograniczony. Orzeczenia są wydawane w stosunku do dzieci: niesłyszących lub słabosłyszących, niewidomych i słabowidzących, z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją, z upośledzeniem umysłowym, z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera, oraz z niepełnosprawnościami sprzężonymi.
Uczestnicy postępowania- zakres odpowiedzialności
Dziecko- ma prawo i możliwość uczestnictwa w odpowiednio zorganizowanych zajęciach rozwijających jego uzdolnienia, w zajęciach specjalistycznych: rozwijających kompetencje społeczno- emocjonalne, logopedycznych, terapii pedagogicznej oraz innych o charakterze terapeutycznym, które będą zaspokajały indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne.
Specjaliści- terapeuta pedagogiczny, logopeda, inne osoby działające na rzecz dziecka np. pracownicy poradni – organizują zajęcia specjalistyczne, prowadzą badania i działania diagnostyczne, podejmują działania z zakresu profilaktyki, wspierają nauczycieli poszczególnych grup i innych specjalistów w udzielaniu pomocy psychologiczno- pedagogicznej. Ściśle współpracują ze sobą i innymi uczestnikami pomocy psychologiczno- pedagogicznej.
Dyrektor- jest zobowiązany do zapewnienia dzieciom, nauczycielom i rodzicom odpowiednich warunków do zorganizowania i prowadzenia działań wspomagających rozwój dziecka. Monitoruje działania nauczycieli i specjalistów oraz sprawuje nadzór pedagogiczny.
Rodzice/ prawni opiekunowie- wyrażają zgodę na uczestnictwo dziecka w zajęciach wspomagających rozwój w ramach organizowanej pomocy psychologiczno- pedagogicznej, są zobowiązani do zapoznania się z procedurami organizowania zajęć wspomagających rozwój dziecka i przestrzegania ustalonych zasad, mają prawo do korzystania z pomocy w formie porad, konsultacji, warsztatów, szkoleń.
Nauczyciele- powinni mieć świadomość swojej odpowiedzialności za organizowanie zajęć w ramach pomocy psychologiczno- pedagogicznej wspomagających rozwój dzieci. Troska o odpowiednie przygotowanie się do zajęć i ich właściwe prowadzenie powinny być priorytetem wszelkich działań nauczyciela.
Zespół pomocy psychologiczno- pedagogicznej- członkowie zespołu wspólnie opracowują indywidualny program edukacyjno- terapeutyczny ( IPET), w którym uwzględnia się poszczególne formy i okres udzielania pomocy psychologiczno- pedagogicznej oraz ustala wnioski dotyczące dalszej pracy z dzieckiem.
Zadania zespołu pomocy psychologiczno- pedagogicznej dla dzieci posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego.
Zadaniem powołanego zespołu jest współpraca z rodzicami, ze specjalistami oraz w zależności od potrzeb, z poradniami psychologiczno- pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi, lub innymi osobami, których wiedza i umiejętności będą pomocne w zaplanowaniu pomocy dla dziecka. Członkowie zespołu wykonują następujące zadania:
- dokonują wielospecjalistycznej oceny funkcjonowania dziecka, korzystając również z informacji uzyskanych od rodziców,
- opracowują indywidualny program edukacyjno- terapeutyczny (IPET), uwzględniający zalecenia poradni psychologiczno- pedagogicznej oraz poszczególne formy i okres udzielania pomocy psychologiczno- pedagogicznej,
- realizują indywidualny program edukacyjno- terapeutyczny(IPET), w ramach zajęć obowiązkowych, nadobowiązkowych oraz dodatkowych, które ustala dyrektor,
- dokonują oceny postępów dziecka oraz ustalają wnioski dotyczące dalszej pracy z dzieckiem.
Zadania dyrektora przedszkola:
- Po uzyskaniu informacji od nauczycieli lub specjalistów o posiadaniu przez dziecko orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego powołuje zespół pomocy psychologiczno- pedagogicznej, wyznacza koordynatora zespołu.
- Powiadamia rodziców o przyznanej pomocy, jej formach, okresie jej udzielania, wymiarze godzin, w którym poszczególne formy pomocy będą realizowane.
- Umożliwia odbywanie specjalistycznych zajęć z dzieckiem poprzez zatwierdzenie zaplanowanych przez zespół zajęć edukacyjnych lub zajęć określonych w indywidualnym programie edukacyjno- terapeutycznym (IPET).
- Monitoruje bieżącą pracę nauczycieli i działań podejmowanych przez specjalistów w ramach udzielanej pomocy psychologiczno- pedagogicznej.
- Uzgadnia warunki współpracy z poradniami psychologiczno- pedagogicznymi, rodzicami, innymi placówkami, organizacjami i innymi instytucjami wspierającymi rodziny.
- Wnioskuje do poradni psychologiczno- pedagogicznej o przeprowadzenie diagnozy i sposobu rozwiązania problemu w sytuacji, gdy nie następuje poprawa funkcjonowania dziecka pomimo udzielonej pomocy psychologiczno- pedagogicznej.
Zadania koordynatora zespołu pomocy psychologiczno- pedagogicznej
Po podjęciu decyzji o objęciu dziecka wskazaną przez dyrektora przedszkola formą pomocy, zaplanowaniu sposobów i terminów udzielania pomocy koordynator powinien:
- uzyskać pisemną zgodę rodziców na udział dziecka w zajęciach specjalistycznych, które powinny trwać do czasu złagodzenia bądź wyeliminowania zaburzeń stanowiących powód objęcia daną formą pomocy,
- po uzyskaniu zgody poinformować rodziców o terminie spotkania zespołu oraz ustalonych sposobach pracy, wymiarze godzin i okresach udzielania pomocy, poinformować rodziców, że mogą wnioskować o udział logopedy, pedagoga, psychologa lub innego specjalisty w spotkaniach zespołu,
- poinformować osoby biorące udział w spotkaniach że są zobowiązane do nieujawniania poruszanych spraw ,
- umożliwić rodzicom uczestnictwo w zajęciach specjalistycznych prowadzonych z dzieckiem na terenie przedszkola, ewentualnie przekazywać materiały do pracy z dzieckiem w domu,
- na prośbę rodziców przekazać kopie indywidualnego programu terapeutycznego
Rodzice:
- Zapoznają się z proponowanymi przez przedszkole formami udzielania pomocy psychologiczno- pedagogicznej dla dziecka i dla rodziny- na początku roku szkolnego bądź bezpośrednio po dostarczeniu orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego.
- Mają możliwość składania wniosku o udzielenie pomocy psychologiczno- pedagogicznej lub indywidualnego wsparcia w rozwoju dla dziecka na terenie placówki.
- Wyrażają zgodę na udzielenie pomocy dziecku, czyli realizację indywidualnego programu edukacyjno- terapeutycznym z dzieckiem na terenie placówki.
- Mają możliwość zapoznania się z indywidualnym programem edukacyjno- terapeutycznym z dzieckiem na terenie placówki .
- Zapoznają się z materiałami metodycznymi do pracy z dzieckiem udostępnionymi przez nauczyciela ( mają możliwość wykorzystania dostępnych materiałów do pracy z dzieckiem w domu).
- Uczestniczą w szkoleniach i spotkaniach grupowych dla rodziców organizowanych w miarę potrzeb.
- Mogą korzystać z fachowych porad i konsultacji logopedy, terapeuty, dyrektora, pracowników poradni .
III. SPOSÓB REALIZACJI PROCEDURY
- Korzystanie z pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolu jest dobrowolne i nieodpłatne.
- Godzina zajęć z pomocy psychologiczno-pedagogicznej dostosowana jest do możliwości wiekowych dziecka i trwa odpowiednio:
- dla dzieci 3-4 letnich 15-20 minut
- dla dzieci 5-6 letnich 20-30 minut
- Zajęcia rozwijające uzdolnienia organizuje się dla dzieci szczególnie uzdolnionych. Liczba dzieci nie może przekraczać 8.
- Zajęcia o charakterze terapeutycznym organizuje się dla dzieci z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi, w tym specyficznymi trudnościami w uczeniu się. Liczba dzieci nie może przekraczać 5.
- Zajęcia logopedyczne organizuje się dla dzieci z deficytami kompetencji i zaburzeniami sprawności językowych. Liczba dzieci nie może przekraczać 4.
- Zajęcia rozwijające kompetencje emocjonalno-społeczne organizuje się dla dzieci przejawiających trudności w funkcjonowaniu społecznym. Liczba dzieci nie może przekraczać 10.
- Zindywidualizowana ścieżka realizacji obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego jest organizowana dla dzieci, które mogą uczęszczać do przedszkola, ale ze względu na trudności w funkcjonowaniu wynikające ze stanu zdrowia nie mogą realizować wszystkich zajęć wychowania przedszkolnego w przedszkolu i wymagają dostosowania organizacji i procesu nauczania do ich specjalnych potrzeb edukacyjnych. Objęcie dziecka zindywidualizowaną ścieżką wymaga opinii publicznej poradni, z której wynika potrzeba objęcia dziecka pomocą w tej formie.
8. Do zadań logopedy w przedszkolu należy w szczególności:
* Prowadzenie badań i działań diagnostycznych dzieci, w celu ustalenia stanu mowy oraz poziomu rozwoju językowego dzieci
* Prowadzenie zajęć terapii logopedycznej dla dzieci oraz porad i konsultacji dla rodziców i nauczycieli w zakresie stymulacji rozwoju mowy dzieci i eliminowania jej zaburzeń
9. Do zadań nauczyciela prowadzącego terapię pedagogiczną w przedszkolu należy w szczególności:
* Prowadzenie badań i działań diagnostycznych dzieci, w tym diagnozowanie przyczyn niepowodzeń edukacyjnych .
* Prowadzenie zajęć terapii pedagogicznej dla dzieci oraz porad i konsultacji dla rodziców i nauczycieli w zakresie niwelowania przyczyn edukacyjnych dziecka.
IV. SPOSÓB REALIZACJI PROCEDURY
- Umieszczenie treści dokumentu na stronie internetowe przedszkola.
- Zapoznanie nauczycieli i specjalistów z treścią procedury.
- Zapoznanie rodziców z obowiązującą procedurą na zebraniach organizacyjnych we wrześniu każdego roku.
V. DOKUMENTACJA DO PROCEDURY
- Wniosek o udzielenie pomocy psychologiczno- pedagogicznej ( załącznik nr 1)
- Wniosek rodziców o udzielenie pomocy psychologiczno- pedagogicznej ( załącznik nr 2)
- Zgoda rodziców na prowadzenie zajęć z zakresu pomocy psychologiczno- pedagogicznej (załącznik nr 3)
- Zawiadomienie zapraszające na spotkanie zespołu ( załącznik nr 4)
- Karta pracy z dzieckiem ( załącznik nr 5)
- Karta ,,Organizacja i udzielanie pomocy psychologiczno- pedagogicznej (załącznik nr 6)
VI. TRYB DOKONYWANIA ZMIAN W PROCEDURZE
Wszelkich zmian w opracowanej procedurze może dokonywać z własnej inicjatywy lub na wniosek rady pedagogicznej dyrektor placówki. Wnioskodawcą zmian może być również Rada Rodziców. Proponowane zmiany nie mogą być sprzeczne z prawem.
- 145 widoków